Αρχαία Άκανθος

Αρχαία Άκανθος

Ήταν αποικία της Άνδρου, που χτίστηκε περί το 650 π.Χ. Ήταν μια από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες αποικίες στη Χαλκιδική και το ισχυρότερο λιμάνι στην περιοχή, με δικό του νόμισμα (ένα από τα ομορφότερα της εποχής). Οι κάτοικοί της “μήδισαν” δηλαδή ένωσαν τις δυνάμεις τους με τον περσικό στρατό,  στη συνέχεια συμμάχησαν με τους Αθηναίους και τέλος με τους Σπαρτιάτες. Το 199 π.Χ οι Ρωμαίοι λεηλάτησαν την πόλη, τη χώρισαν σε μικρότερες ιδιοκτησίες τις οποίες παραχώρησαν στους λεγεωνάριους. Κάποια εποχή οι Ρωμαίοι ήταν οι μόνοι κάτοικοι της περιοχής. Ονόμασαν την πόλη Ericius (Έρισσος), όνομα από το οποίο προήλθε το σύγχρονο “Ιερισσός”.

Η αρχαία πόλη της Ακάνθου ήταν χτισμένη στους λόφους και κάλυπτε έκταση 140 εκταρίων. Τα ερείπια που θα δείτε κατά την επίσκεψή σας είναι ίχνη των τειχών και των κατοικιών της. Η ανασκαφή αποκάλυψε ένα δημόσιο κτίριο με δύο πηγάδια, αμφότερα μαρμάρινα, στο κέντρο του οικισμού. Οι ανασκαφές στην περιοχή ξεκίνησαν πριν από 25 χρόνια στο κοιμητήριο της περιοχής. Το σημερινό χωριό της Ιερισσού είναι χτισμένο σχεδόν από πάνω του. Περισσότεροι από 9.000 κλασικούς και ελληνιστικούς τάφους έχουν ανασκαφεί. Τα περισσότερα ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου.

ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Θαυμάσιος είναι ο περίπατος στους τρεις λόφους όπου εκτεινόταν η αρχαία Άκανθος. Θα τον χαρείτε ιδιαίτερα την άνοιξη που ο τόπος είναι καταπράσινος. Ανεβαίνοντας ευθεία από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου θα δείτε το βυζαντινό καλντερίμι κι επάνω του μια οικία με εσωτερική αυλή που περιβάλλεται από δωμάτια. Κτίστηκε στα τέλη του 4ου αρχές 3ου αιώνα π.Χ. και καταστράφηκε τον 2ο αι. π.Χ.  Όπως φαίνεται από τη δομή της, τη χαρακτηρίζει η απόλυτη αίσθηση του ιδιωτικού χώρου.

Συνεχίζοντας τη βόλτα ανεβαίνετε στον πρώτο λόφο όπου θα δείτε μια βυζαντινή εκκλησία, πιθανόν του 10ου αιώνα, κτισμένη με υλικά από αρχαίο κτίριο που καταστράφηκε από το σεισμό του 1932. Γύρω της έχουν βρεθεί κεραμικά της Πρώιμης εποχής του Σιδήρου. Περπατώντας προς τον δεύτερο λόφο θα παρατηρήσετε τμήματα του τείχους αριστερά σας και στη συνέχεια θα ανεβείτε στον τρίτο λόφο. Στην κορυφή του υπάρχουν τα θεμέλια εκατόμπεδου αρχαίου ναού (δηλ. μήκους 100 ποδών ή 30,48 μέτρων) κατά την ανασκαφή του οποίου βρέθηκαν ελάχιστα κινητά ευρήματα. Η θέα από εκεί είναι εξαιρετική.

ΤΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ

Μπορεί η αρχαία Άκανθος να μην έχει ανασκαφεί ακόμη σε μεγάλη έκταση, αλλά η έρευνα της νεκρόπολης έχει ξεκινήσει από το 1973. Εκτείνεται στο παράλιο τμήμα της Ιερισσού και μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περισσότεροι από 600 τάφοι. Το νεκροταφείο χρησιμοποιήθηκε από την αρχαϊκή εποχή μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια, και στη συνέχεια, ίσως με κάποιες διακοπές, μέχρι το 17ο αι. π.Χ. Οι τάφοι βρίσκονται σε δύο ή τρία τουλάχιστον επάλληλα στρώματα, σε διάταξη συνήθως παράλληλη με την ακτογραμμή. Ενήλικες και παιδιά θάβονταν στον ίδιο χώρο, σύμφωνα με τα γνωστά ταφικά έθιμα της αρχαιότητας. Υπάρχουν διάφορα είδη, όπως ορθογώνιοι λάκκοι είτε απλοί είτε επενδεδυμένοι με πηλό ή πήλινες λάρνακες, απλές, ή με ανάγλυφη ή ζωγραφική διακόσμηση, κιβωτιόσχημοι και κεραμοσκεπείς τάφοι. Καταγράφηκαν, επίσης, εγχυτρισμοί, δηλαδή ταφές μέσα σε πιθάρια ή μικρότερα αγγεία, που αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό βρεφικών ή παιδικών ταφών.

Τα κτερίσματα εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία. Τα περισσότερα είναι πήλινα αγγεία. Πολλά  αποτελούσαν προσωπικά αντικείμενα των νεκρών, ή σχετίζονταν με τα επαγγέλματα και τις ασχολίες τους -μεταξύ αυτών, κοσμήματα, περόνες, πόρπες, καθρέφτες, στλεγγίδες, βελόνες, αγκίστρια, μαχαίρια, κ.λπ. Η παρουσία όπλων είναι μάλλον σπάνια. Πολύ συχνά, στους τάφους γυναικών, αλλά κυρίως παιδιών, βρίσκουμε πήλινα ειδώλια με τη μορφή χθόνιων θεοτήτων, ηθοποιών, ερωτιδέων, ανθρώπων, ζώων, κ.ά. Παρόμοια ταφικά έθιμα, τάφοι και ευρήματα συναντάμε και σε νεκροταφεία άλλων αρχαίων πόλεων της Μακεδονίας και της Θράκης.

Είναι εμφανείς οι επιδράσεις, οι πολιτισμικές επαφές και οι εμπορικές συναλλαγές με τις ελληνόφωνες πόλεις της Ανατολής, αλλά και με νησωτικά κέντρα του Αιγαίου, με την Εύβοια, την Αθήνα, την Κόρινθο και τη Βοιωτία. Ανάμεσα στο αρχαίο νεκροταφείο και την πόλη ήταν εγκατεστημένα τα εργαστήρια της Ακάνθου, όπου μεταξύ άλλων κατασκευάζονταν αμφορείς για τη μεταφορά του γνωστού από τις αρχαίες πηγές «ακάνθιου οίνου».

Το γνωρίζατε?

Σημαντική θέση στην ιστορία της πόλης καταλαμβάνουν τα νομίσματα που κυκλοφόρησε. Θεωρούνται από τα αρχαιότερα και πλέον καλαίσθητα ελληνικά νομίσματα της αρχαιότητας.

Κοντινά Μέρη

επιλέξτε και ανακαλύψτε

follow us

join us in social media

Συνεργάτες

X