Άγιο Όρος
Ο Άθως -ή Άγιο Όρος, όπως είναι ευρέως γνωστό- είναι η πνευματική πρωτεύουσα της Ορθοδοξίας. Στον Άθω βρίσκονται 20 μοναστήρια, 15 σκήτες και περίπου 700 καλύβια και κελιά ή ερημητήρια, τα οποία κατοικούν περίπου δύο χιλιάδες μοναχοί. Το “περιβόλι της Παναγίας’ είναι ο παράδεισος της ανατολικής χερσονήσου της Χαλκιδικής. Η μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους είναι ο σημαντικότερος φορέας της ορθόδοξης χριστιανοσύνης, καθώς διακρίνεται για την πνευματική του υπεροχή και την μακραίωνη ιστορία του. Η θρησκευτική κοινότητα με τα μοναστήρια που μετρούν 1.000 ζωής και δράσης, τα κελιά κρυμμένα σε σπηλιές, σκαρφαλωμένα σε βράχια, τους πύργους, τους τρούλους, τα καμπαναριά, τους ύμνους της είναι μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Κρουαζιέρα στο Άγιο Όρος
Παρόλο που οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να εισέλθουν στην αθωνική πολιτεία, μπορούν να θαυμάσουν τα μεγαλοπρεπή μοναστήρια με μια σύντομη κρουαζιέρα στη δυτική ακτή της χερσονήσου του Άθω, όπως όλοι οι επισκέπτες του Αγίου Όρους. Τα σκάφη αναχωρούν καθημερινά από την Ουρανούπολη (στην ανατολική ακτή) και τον Όρμο Παναγιάς (στη Σιθωνία).
Πρωτόκολλο
Σύμφωνα με το πρωτόκολλο της μοναστικής πολιτείας, η επίσκεψη στον Άθω επιτρέπεται μόνο σε άνδρες. Οι επισκέπτες πρέπει να απευθυνθούν στο Γραφείο Προσκυνητών του Αγίου Όρους πριν το ταξίδι τους, προκειμένου να τους παραχωρηθεί η σχετική έγγραφη άδεια (διαμονητήριο). Η διαδικασία είναι υποχρεωτική, καθώς ο αριθμός των αδειών περιορίζεται σε 10 για μη ορθόδοξους επισκέπτες (αλλοδαπούς) και εκατό για Έλληνες και ορθοδόξους επισκέπτες. Οι γυναίκες μπορούν να πραγματοποιήσουν περιήγηση με σκάφος στη δυτική ακτή του Άθω και να απολαύσουν την ομορφιά της φύσης και των μοναστηριών.
Περισσότερες πληροφορίες για την είσοδο στο Άγιο Όρος, μπορείτε να βρείτε εδώ:
Γραφείο Προσκυνητών του Αγίου Όρους
Άβατον
Σύμφωνα με τον κανονισμό του Όρους, οι γυναίκες απαγορεύεται να εισέλθουν με οποιοδήποτε μέσο ή να διαμείνουν οπουδήποτε μέσα στη μοναστική πολιτεία. Η απαγόρευση αυτή ονομάζεται το “άβατον”. Οποιαδήποτε παραβίαση του κανονισμού είναι κολάσιμο ποινικό αδίκημα. Ο Άθως είναι αφιερωμένος σε μία γυναίκα μόνο, την οποία όλοι οι μοναχοί τιμούν και σ’ αυτήν προσεύχονται, την Παναγία.
Μυθολογία - Ιστορία
Λίγες περιοχές στην Ελλάδα είναι τόσο δεμένες με αρχαίους μύθους και χριστιανικές παραδόσεις όσο ο Άθως.
Ο μύθος λέει ότι ο Άθως ήταν ένας γίγαντας από τη Θράκη. Κατά τη Γιγαντομαχία, ο Άθως θέλησε να πετάξει έναν τεράστιο βράχο στον θεό Ποσειδώνα. Ο βράχος γλίστρησε από το χέρι του κι έπεσε στη θάλασσα δημιουργώντας την συμπαγή έκταση που έμεινε στην ιστορία με το όνομα του γίγαντα. Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή του μύθου, ο Ποσειδώνας επιτέθηκε στον γίγαντα με τον βράχο. Ο βράχος βρήκε το στόχο του κι ο Άθως θάφτηκε από κάτω. Αυτός ο βράχος είναι τώρα το όρος Άθως.
Μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ στη χερσόνησο του Άθω υπήρχαν λίγες ελληνικές πόλεις, οι οποίες στο πέρασμα των χρόνων παράκμασαν. Έτσι η περιοχή ερήμωσε και έμεινε εγκαταλελειμμένη για αιώνες.
Η παράδοση λέει ότι η Παναγία και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης συνάντησαν φουρτούνα, ενώ ταξίδευαν προς την Κύπρο, για να επισκεφτούν τον Λάζαρο. Αναζήτησαν καταφύγιο στο σημείο που σήμερα βρίσκεται η μονή Ιβήρων. Η Θεοτόκος θαύμασε την άγρια ομορφιά του τοπίου και ζήτησε από τον Θεό να της δωρίσει το βουνό. Τότε ο Κύριος απάντησε: “Ας είναι αυτός ο τόπος το περιβόλι, ο κήπος κι ο παράδεισός σου και ταυτόχρονα σωτηρία και παράδεισος για όσους αναζητούν τη σωτηρία”. Από τότε ο Άθως ονομάζεται “το περιβόλι της Παναγίας”. Οι πρώτοι μοναχοί εγκαταστάθηκαν στο όρος Άθως κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ, αναζητώντας έναν τόπο απομονωμένο, όπου θα μπορούσαν να λατρεύουν το Θεό και να βρουν γαλήνη κι επί Γης ειρήνη.
Αθωνική πολιτεία
Στη μέση της χερσονήσου του Άθω βρίσκονται οι Καρυές. Οι Καρυές είναι ένα πανέμορφο χωριό με μαγευτική θέα στις ανατολικές ακτές του Αιγαίου. Είναι μια γραφική κοινότητα από κονάκια (κατοικίες) με εργαστήρια, μαγαζάκια, χώρους φιλοξενίας και εστιατόρια καθώς και αστυνομικό τμήμα, κλινική και ταχυδρομείο. Είναι η πρωτεύουσα της μοναστικής κοινότητας και έδρα του Πρωτεπιστάτη καθώς και της Αγίας Επιστασίας και της Αγίας Συνελεύσεως. Οι Καρυές είναι το διοικητικό κέντρο της Αθωνικής πολιτείας. Γιατί όμως μια μοναστική πολιτεία έχει “πρωτεύουσα”;
Το όρος Άθως είναι αυτοδιοικούμενο τμήμα της ελληνικής επικράτειας κατ’ έθιμο και σύμφωνα με το ελληνικό σύνταγμα, τον καταστατικό του χάρτη και διεθνείς συνθήκες. Πνευματικά υπάγεται στην εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Την εκτελεστική εξουσία στη μοναστική πολιτεία ασκούν τέσσερα μέλη της Ιεράς Επιστασίας, ενώ η νομοθετική εξουσία ασκείται από είκοσι μέλη της Ιεράς Κοινότητος, στην οποία υπάγονται όλες οι μονές. Ο πρόεδρος της Ιεράς Επιστασίας εκπροσωπεί την πρώτη ιεραρχικά μονή και ονομάζεται “Πρώτος” ή “Πρωτεπιστάτης”. Όλα τα μέλη εκλέγονται από τους μοναχούς με δημοκρατικές διαδικασίες. Ο διοικητής του Άθω εκλέγεται από το ελληνικό κράτος και υπάγεται στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Οι μοναχοί ακολουθούν το ιουλιανό ημερολόγιο (+ 13 μέρες από το γρηγοριανό) και τη βυζαντινή ώρα (0 στο ηλιοβασίλεμα με την εξαίρεση της μονής Ιβήρων, που μετράει τις ώρες ξεκινώντας από την ανατολή). Οι μονές κλείνουν όταν ο ήλιος βασιλέψει και ξανανοίγουν με την ανατολή. Πριν την ανατολή του ηλίου, οι καμπάνες των μοναστηριών καλούν τους αδελφούς στον όρθρο.
Αθωνική αρχιτεκτονική και τέχνη
Οι περισσότερες μονές έχουν χτιστεί σύμφωνα με κάποιον ρυθμό της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Τα περισσότερα κτίρια χαρακτηρίζονται από στιβαρή τοιχοποιία, που λειτουργούσε ως ασπίδα απέναντι σε πειρατές και άλλους κατακτητές -σαν οχυρό. Γι’ αυτό ο Άθως μοιάζει με κάστρο.
Σε κάθε μοναστικό συγκρότημα υπάρχει το καθολικό (το κυρίως κτίριο της μονής), η τράπεζα, η φιάλη (η λεκάνη για τον αγιασμό των υδάτων) και παρεκκλήσια. Δίπλα στον κυρίως ναό βρίσκονται τα καμπαναριά και οι θόλοι. Διακεκριμένη θέση στα μοναστικά συγκροτήματα έχει το αρχονταρίκι (ο χώρος των φιλοξενούμενων σε όλες τις μονές), κι ο αρσανάς, ένα λιμανάκι στο οποίο έχουν πρόσβαση μόνο οι μοναχοί.
Οι αθωνικές μονές συγκροτούν ένα πολιτιστικό κέντρο με χιλιετή ιστορία. Εκεί φυλάσσονται ανεκτίμητοι θησαυροί: συλλογές ζωγραφικών έργων και φορητές εικόνες καθώς και μωσαϊκά και γλυπτά που χρονολογούνται στον μεσαίωνα. Όλα τα έργα τέχνης είναι βαρύτιμα και μοναδικά, μια ιερή παρακαταθήκη που ταξιδεύει στους αιώνες.
Μοναστήρια και τόποι
Καρυές
Τα γραφεία της Ιεράς Κοινότητος και το Πρωτάτο, (που χρονολογείται από τον 10ο αιώνα) είναι τα πιο εντυπωσιακά κτίρια στις Καρυές. Στο ιερό βρίσκεται και η θαυματουργή εικόνα της Παρθένου το “Άξιον Εστί”, η Παναγία του Άθω. Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται 117 κώδικες, πολλά πολύτιμα τυπωμένα βιβλία και το πρώτο τυπικό (θρησκευτικό έγγραφο) του Άθω, γραμμένο σε περγαμηνή και υπογεγραμμένο από τον αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή.
1. Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας
⇠ Καρυές 35χιλ (7 ώρες)
Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας
Η ιερά μονή Μεγίστης Λαύρας είναι το αρχαιότερο και μεγαλύτερο μοναστήρι στον Άθω. Ιδρύθηκε το 963 μ.Χ από τον μοναχό Αθανάσιο Αθωνίτη με την οικονομική υποστήριξη των αυτοκρατόρων Νικηφόρου Φωκά και Ιωάννη Τσιμισκή. Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στον ιδρυτή του, Αθανάσιο Αθωνίτη, και γιορτάζει στις 5/18 Ιουλίου (σύμφωνα με το ιουλιανό ημερολόγιο). Η Μέγιστη Λαύρα είναι ένα μεγάλο συγκρότημα κτιρίων στο οποίο περιλαμβάνεται ο πύργος του Τσιμισκή, που βρίσκεται σκαρφαλωμένος σε έναν μεγαλειώδη γκρεμό στην νοτιοανατολική άκρη του Άθω.
Τ. 23770 23754 | F. 23770 23762
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
iera.moni.megistis.layras@gmail.com
2. Ιερά Μονή Διονυσίου
⇠ Καρυές 20χιλ (4 ώρες)
Ιερά Μονή Διονυσίου
Η Ιερά Μονή Διονυσίου χτίστηκε κατά τον 14ο αιώνα στο φρύδι ενός γκρεμού σε μια δασόφυτη ρεματιά στη δυτική ακτή του Άθω. Το μοναστήρι ίδρυσε ο Άγιος Διονύσιος και είναι αφιερωμένο στον Ιωάννη Πρόδρομο. Γιορτάζει στις 24 Ιουνίου/7 Ιουλίου. Η τράπεζα της μονής είναι από μόνη της ένα μνημείο. Η εντυπωσιακή ξύλινη είσοδος και οι ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες της κερδίζουν τους επισκέπτες.
T. 23770 23687 | F. 23770 23686
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
3. Ιερά Μονή Δοχειαρίου
⇠ Καρυές 15χιλ (3 ώρες)
Ιερά Μονή Δοχειαρίου
Η μονή Δοχειαρίου βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά της αθωνικής χερσονήσου. Θεμελιώθηκε κοντά στο λιμάνι της Δάφνης στα τέλη του 10ου αιώνα από τον “δοχειάρη”, μαθητή του Αθανασίου Αθωνίτη. Κατά τη διάρκεια της ιστορίας της καταστράφηκε από πειρατές και ανακατασκευάστηκε με πολύ κόπο και αγώνα από τους μοναχούς. Λέγεται ότι ο πύργος της αναστηλώθηκε στις αρχές του 17ου αιώνα. Η μονή είναι αφιερωμένη στους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ και γιορτάζει στις 8/21 Νοεμβρίου.
T. 23770 23245 | F. 23770 23245
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
4. Ιερά Μονή Εσφιγμένου
⇠ Καρυές 25χιλ (5 ώρες)
Ιερά Μονή Εσφιγμένου
Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου θεμελιώθηκε τον 10 ή 11ο αιώνα στη βορειοδυτική ακτή της χερσονήσου του Αγίου Όρους. Ο κυρίως ναός της μονής είναι αφιερωμένος στην Ανάληψη του Κυρίου, έχει οκτώ παρεκκλήσια κι επτά ακόμη εξωτερικά. Η μονή Εσφιγμένου έχει επανειλημμένως δεχτεί πειρατικές επιδρομές και υποστεί καταστροφικές πυρκαγιές.
Σκηνώματα αγίων, ο σταυρός της αυτοκράτειρας Πουλχερίας κι ένα μεγάλο κομμάτι της σκηνής του Ναπολέοντα, που χρησιμοποιείται ως παραπέτασμα για την πόρτα του ιερού στο καθολικό είναι μερικοί μόνο από τους θησαυρούς της μονής Εσφιγμένου. Στη βιβλιοθήκη της βρίσκονται 372 χειρόγραφα και περισσότεροι από 8.000 τυπωμένοι τόμοι.
T. 23770 23653
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
5. Ιερά Μονή Οσίου Γρηγορίου
⇠ Καρυές 20χιλ (4 ώρες)
Ιερά Μονή Οσίου Γρηγορίου
Η Ιερα Μονή Οσίου Γρηγορίου είναι ένα επιβλητικό οικοδόμημα που στέκεται πάνω στους βράχους της νοτιοδυτικής πλευράς του Άθω, ανάμεσα στη μονή Σίμωνος Πέτρας και τη μονή Διονυσίου. Ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα από τον ασκητή Γρηγόριο Σιναΐτη, είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο και γιορτάζει στις 6/19 Δεκεμβρίου. Το τρέχον καθολικό, ο κυρίως ναός χτίστηκε το 1768, σε αθωνικό αρχιτεκτονικό ρυθμό. Η μονή κατέχει 279 χειρόγραφα , πολλά άλλα έγγραφα και περίπου 4000 τυπωμένους τόμους.
T. 23770 23668 | F. 23770 23671
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
6. Ιερά Μονή Χιλανδαρίου
⇠ Καρυές 30χιλ (6 ώρες)
Ιερά Μονή Χιλανδαρίου
Στη βόρεια περιοχή του Άθω βρίσκεται μια περιοχή με πλούσια βλάστηση, ένα μεγαλειώδες δάσος μακριά από τη θάλασσα, γνωστό ως “οχυρό”. Εκεί βρίσκεται η μονή Χιλανδαρίου. Αρχικά, το 1198, ο αυτοκράτορας Αλέξιος Γ’ παραχώρησε τη μονή σε έναν Σέρβο κυβερνήτη, τον Στέφανο Νεμάνια και τον γιο του Ράτσκο. Ο Ράτσκο αποδείχθηκε ισχυρός και ικανός άντρας που ανέλαβε σημαντικές ευθύνες και τις εκπλήρωσε με μεγάλη επιτυχία. Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 21 Νοεμβρίου/4 Δεκεμβρίου.
T. 23770 23797 | F. 23770 23494
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
pilgrims@hilandar.org
7. Ιερά Μονή Ιβήρων
⇠ Καρυές 7,5χιλ (1 and 30’ ώρα)
Ιερά Μονή Ιβήρων
Η μονή Ιβήρων είναι χτισμένη σε ένα από τα πιο γραφικά σημεία, στη μέση της ανατολικής ακτής του Άθω, σ’ ένα σημείο που σύμφωνα με την παράδοση η Θεοτόκος προσευχήθηκε και ζήτησε από τον Θεό να της αφιερώσει το Άγιο Όρος. Η μονή είναι, λοιπόν, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 15/28 Αυγούστου.
Ιδρυτής της μονής ήταν ο Ιωάννης Τουρνίκιος, ο σύμβουλος του αυτοκράτορα Βασιλείου Β’. Η μονή μετονομάστηκε, όταν Γεωργιανοί μοναχοί ήρθαν να μαθητεύσουν κοντά στον Αθανάσιο Αθωνίτη. Το μοναστήρι περιβάλλεται από δύο πύργους που λειτούργησαν ως οχυρό ενάντια στις επιδρομές εισβολέων. Ο ένας χτίστηκε το 1626 και βρίσκεται στην αυλή, ενώ ο δεύτερος χτίστηκε το 1725 και βρίσκεται στο καθολικό.
T. 23770 23643 | F. 23770 23248
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
imiviron@gmail.com
8. Ιερά Μονή Καρακάλλου
⇠ Καρυές 17χιλ (3 και 30’ ώρες)
Ιερά Μονή Καρακάλλου
Στα οικοδομήματα της μονής Καρακάλλου περιλαμβάνεται ένας μεγαλειώδης πύργος, χτισμένος σε μια γραφική τοποθεσία με απρόσκοπτη θέα στο Αιγαίο, στη νοτιοανατολική πλευρά της χερσονήσου του Άθω. Η μονή θεμελιώθηκε τον 11ο αιώνα από τον μοναχό Καρακάλλα. Σύμφωνα με κάποιους μελετητές η μονή πήρε το όνομά της από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Καρακάλλα, που είχε χτίσει έναν πύργο στην ίδια ακριβώς τοποθεσία κάποιους αιώνες νωρίτερα (211 - 217). Σε κάθε περίπτωση το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο και γιορτάζει στις 19 Ιουνίου/12 Ιουλίου.
T. 23770 23225 | F. 23770 23746
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
9. Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου
⇠ Καρυές 15χιλ (3 ώρες)
Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου
Μια ώρα ποδαρόδρομος από την μαγευτική βόρεια παραλία του Άθω θα σας οδηγήσει σε μια δασώδη περιοχή, μοναδικού φυσικού κάλλους. Εκεί βρίσκεται η μονή Κωνσταμονίτου. Ιδρύθηκε τον 4ο αιώνα από τον Μέγα Κωνσταντίνο ή τον γιο του Κώνστα, ο οποίος έδωσε το όνομά του στη μονή. Δυστυχώς το μοναστήρι κάηκε τον 11ο αιώνα αλλά ξαναχτίστηκε με την οικονομική στήριξη του αυτοκράτορα Ανδρόνικου.
T. 23770 23228 | F. 23770 23228
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
10. Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου
⇠ Καρυές 1χιλ (10 λεπτά)
Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου
Η μονή Κουτλουμουσίου βρίσκεται στην ανατολική ακτή του Άθω, κοντά στις Καρυές. Ιδρύθηκε τον 10 αιώνα, ωστόσο το καθολικό του μοναστηριού χτίστηκε το 1393. Είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και γιορτάζει στις 6/19 Αυγούστου. Το 1821 ο ηγέτης της Επανάστασης στη Μακεδονία, Εμμανουήλ Παππάς, ανακηρύχθηκε κυβερνήτης της Μακεδονίας σ’ αυτή τη μονή.
T. 23770 23226 | F. 23770 23731
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
11. Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος
⇠ Καρυές 15χιλ (3 ώρες)
Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος
Η Ιερή Μονή Αγίου Παντελεήμονος είναι γνωστή και ως “ρωσικό μοναστήρι”. Είναι χτισμένη πάνω στη θάλασσα, στη μέση της δυτικής ακτής του Άθω. Το μοναστήρι θεμελιώθηκε τον 11ο αιώνα στην ανατολική πλευρά, αρχικά. Το τρέχον κτιριακό συγκρότημα, με τα μνημειώδη πολυώροφα οικοδομήματα, τις ψηλές καμάρες και τις μεγάλες καμπάνες χτίστηκε το 1765, όταν η παλαιά μονή του Αγίου Παντελεήμονα μεταφέρθηκε από το Παλαιομονάστηρο. Είναι αφιερωμένη στον Άγιο Παντελεήμονα και γιορτάζει στις 27 Ιουλίου/9 Αυγούστου.
T. 23770 23252 | F. 23770 23252
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
rpm.palomnik@gmail.com
12. Ιερά Μονή Αγίου Παύλου
⇠ Καρυές 25χιλ (5 ώρες)
Ιερά Μονή Αγίου Παύλου
Η μονή Αγίου Παύλου βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της χερσονήσου του Άθω κι αποτελείται από δέκα μικρότερες μονές, χτισμένες δίπλα στη θάλασσα και κυκλωμένες από κάστρα και πύργους. Το μοναστήρι θεμελιώθηκε περί τον 10 αιώνα από τον μοναχό Παύλο Ξηροποταμινό.
T. 23770 23741 | F. 23770 23905
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
13. Ιερά Μονή Παντοκράτορος
⇠ Καρύες 7,5χιλ (1 και 30’ ώρα)
Ιερά Μονή Παντοκράτορος
Η μονή Παντοκράτορος βρίσκεται σ’ έναν βραχώδη γκρεμό, δίπλα στη θάλασσα, στη μέση της ανατολικής ακτής της χερσονήσου του Άθω. Ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα από τους Βυζαντινούς αλλά Ενετούς πολίτες Αλέξιο και Ιωάννη με την υποστήριξη του αυτοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγου. Είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, που εορτάζεται στις 6/19 Αυγούστου.
T. 23770 23880 | F. 23770 23685
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
filoxenia@pantokrator.gr
14. Ιερά Μονή Φιλοθέου
⇠ Καρυές 12χιλ (2 ώρες και 30’ λεπτά)
Ιερά Μονή Φιλοθέου
Η μονή Φιλοθέου βρίσκεται στην ίδια τοποθεσία με το αρχαίο Ασκληπιείο στην ανατολική πλευρά του Άθω, περίπου μία ώρα από το λιμάνι του Αρσανά. Η μονή ιδρύθηκε κατά πάσα πιθανότητα από έναν μοναχό που ονομαζόταν Φιλόθεος κατά τον 10 αιώνα. Είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου κι εορτάζει στις 25 Μαρτίου/7 Απριλίου. Η μονή δέχτηκε οικονομική υποστήριξη από τους αυτοκράτορες Ανδρόνικο Β’, Ανδρόνικο Γ’ και Ιωάννη Παλαιολόγο . Εδώ μόνασε για ένα διάστημα και ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
T. 23770 23256 | F. 23770 23674
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
philotheou.filoxenia@gmail.com
15. Ιερά Μονή Σιμωνόπετρας
⇠ Καρυές 18 km (3 ώρες και 30’ λεπτά)
Ιερά Μονή Σιμωνόπετρας
Η θρυλική μονή Σίμωνος Πέτρας ή Σιμωνόπετρα είναι ένα μεγαλειώδες επταώροφο κτίριο, χτισμένο σε έναν απότομο γκρεμό στην νοτιοανατολική πλευρά του Άθω, που μοιάζει να κρέμεται πάνω από το πέλαγος. Πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό θαύμα, το πιο ιδιόμορφο και ξεχωριστό κτίριο στον Άθω. H θέα προς την χερσόνησο στα νοτιοανατολικά και τα μαγευτικά χρώματα της θάλασσας και του ήλιου στα δυτικά κόβει την ανάσα. Το μοναστήρι ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα από τον Σίμωνα Μυροβλύτη, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση, οδηγήθηκε σε αυτή την βραχώδη τοποθεσία από ένα φως που εμφανίστηκε στον ουρανό τα Χριστούγεννα. Εκεί έχτισε το μοναστήρι του και το ονόμασε Νέα Βηθλεέμ, όμως στο τέλος το όνομα που επικράτησε είναι αυτό της πέτρας πάνω στην οποία χτίστηκε: η πέτρα (ο βράχος) του Σίμωνα. Η μονή είναι αφιερωμένη στη Γέννηση του Χριστού και γιορτάζει στις 25 Δεκεμβρίου/7 Ιανουαρίου.
T. 23770 23254 | F. 23750 94098
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
hospitality@simonopetra.gr
[/span12][/row]
16. Ιερά Μονή Σταυρονικήτα
⇠ Καρυές 5 km (1 ώρα)
Ιερά Μονή Σταυρονικήτα
Η Ιερά Μονή Σταυρονικήτα είναι ένα ψηλό επιβλητικό κτίριο με έναν πύργο που υψώνεται ως φυλάκιο στη μέση της ανατολικής πλευράς της χερσονήσου του Άθω και υπέροχη θέα στο Αιγαίο. Σύμφωνα με την παράδοση του Αγίου Όρους, ο ιδρυτής της ήταν ο αξιωματικός του Ιωάννη Τσιμισκή, Νικηφόρος Σταυρονικήτας (10ος αιώνας), ο οποίος έδωσε και το όνομά του στη μονή. Υπάρχουν κι άλλες εκδοχές της ιστορίας για την ίδρυση και το όνομα της μονής, που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο και γιορτάζει στις 6/19 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με μια παλιότερη παράδοση, ψαράδες βρήκαν μωσαϊκό με την εικόνα του Αγίου Νικολάου. Στο μέτωπο του Αγίου ήταν κολλημένο ένα στρείδι˙ όταν οι ψαράδες το ξεκόλλησαν, η εικόνα μάτωσε!
T. 23770 23255
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
17. Ιερά Μονή Βατοπεδίου
⇠ Καρυές 15 km (3 ώρες)
Ιερά Μονή Βατοπεδίου
Η μονή Βατοπεδίου είναι ένα μεγάλο μοναστήρι χτισμένο σαν οχυρό στην ακτή που βρίσκεται στη μέση της ανατολικής πλευράς του Άθω. Σύμφωνα με την παράδοσή τη μονή ίδρυσε ο Μέγας Θεοδόσιος τον 4ο αιώνα. Μαθητές του Αθανασίου Αθωνίτη αναστήλωσαν τη μονή, που είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 25 Μαρτίου/7 Απριλίου, κατά τον 10ο αιώνα. Τα κτίρια της μονής φέρουν επιρροές από διαφορετικές ιστορικές περιόδους, καθώς χρειάστηκαν επανειλημμένως εκτεταμένες παρεμβάσεις και ανακαινίσεις.
Τ. 23778 88088 | F. 23778 88082
63086 Καρυές / Άγιον Όρος Άθω
monastery@vatopedi.gr
18. Ιερά Μονή Ξενοφώντος
⇠ Καρυές 15 km (3 ώρες)
Ιερά Μονή Ξενοφώντος
Η Ιερά Μονή Ξενοφώντος βρίσκεται στη μέση της δυτικής ακτής της χερσονήσου του Άθω. Θεμελιώθηκε τον 10ο αιώνα από τον Άγιο Ξενοφώντα. Είναι αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο και γιορτάζει στις 23 Απριλίου / 6 Μαΐου. Όπως όλα τα μοναστήρια του Άθω έχει υποστεί επιδρομές και πυρκαγιές με αποτέλεσμα να χαθούν για πάντα πολλοί από τους θησαυρούς της. Το τρέχον καθολικό χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα. Είναι ευρύχωρο και διακρίνεται για το πανέμορφο μαρμάρινο εικονοστάσι του. Κοντά σ’ αυτό διασώζεται και ένα μέρος του αρχικού καθολικού, που είναι ιστορημένο με αξιοθαύμαστες τοιχογραφίες του 16ου και του 17ου αιώνα, από τον κρητικό αγιογράφο Αντώνιο. Στην ίδια περίοδο χρονολογούνται οι τοιχογραφίες της τράπεζας και το εντυπωσιακό ξύλινο εικονοστάσι στο παρεκκλήσιο του Αγίου Δημητρίου, ένα από τα πολλά της μονής. Το κωδωνοστάσιο χτίστηκε το 1814 και η “φιάλη” το 1908. Η βιβλιοθήκη του περιλαμβάνει 300 χειρόγραφα και 4.000 τυπωμένους τόμους. Δύο ψηφιδωτές εικόνες, του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δημητρίου, κομμάτια από τίμιο ξύλο, σκηνώματα αγίων, η εικόνα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, χρυσοκέντητα άμφια και ιερά σκεύη είναι μερικά από τα ανεκτίμητα κειμήλια της μονής
T. 23770 23633 | F. 23770 23631
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
arhontariki@imxenophontos.gr
19. Ιερά Μονή Ξηροποτάμου
⇠ Καρυές 10 km (2 ώρες)
Ιερά Μονή Ξηροποτάμου
Η Ιερά Μονή Ξηροποτάμου είναι χτισμένη σ’ ένα όμορφο, μικρό λιβάδι στη μέση της νοτιοδυτικής πλευράς του Άθω, κοντά στη Δάφνη. Είναι η δεύτερη αρχαιότερη μονή μετά την Μεγίστης Λαύρας. Θεμελιώθηκε τον 10ο αιώνα, είναι αφιερωμένη στους Αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες και γιορτάζει στις 9/22 Μαρτίου. Ο πρώτος της ηγούμενος, Παύλος, ήταν κατά πάσα πιθανότητα γιος του αυτοκράτορα Μιχαήλ Α’. Η μονή ενισχύθηκε τους αυτοκράτορες Ρωμανό Λεκαπηνό και Κωνσταντίνο Ζ’ Πορφυρογέννητο.
T. 23770 23251 | F. 23770 23733
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
20. Ιερά Μονή Ζωγράφου
⇠ Καρυές 18 km (3 ώρες και 30’)
Ιερά Μονή Ζωγράφου
Η μονή Ζωγράφου είναι το συγκρότημα που βρίσκεται στη βόρεια άκρη της δυτικής πλευράς της χερσονήσου του Άθω. Βρίσκεται μέσα σε δάσος, σε απόσταση μίας ώρας (πεζή) από τη θάλασσα. Το μοναστήρι ιδρύθηκε τον 10ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Λέοντα ΣΤ’ Σοφού. Σύμφωνα με την παράδοση, τρεις αδελφοί από την Αχρίδα θεμελίωσαν το μοναστήρι. Στην προσπάθειά τους να αφιερώσουν την εκκλησία σε κάποιον άγιο άφησαν μια σανίδα στο καθολικό και πήγαν στα κελιά τους για να προσευχηθούν. Όταν επέστρεψαν αντίκρισαν ένα θαύμα. Η μορφή του Αγίου Γεωργίου βρισκόταν πάνω στο κομμάτι του ξύλου. Έτσι το μοναστήρι αφιερώθηκε στον Άγιο Γεώργιο τον Ζωγράφο και γιορτάζει στις 23 Απριλίου/6 Μαΐου. Παρόλο που το καθολικό χτίστηκε το 1801, οι τοιχογραφίες ολοκληρώθηκαν το 1817. Το ξύλινο εικονοστάσι είναι έξοχο.
T. 23770 23247 | F. 23770 23247
63087 Δάφνη / Άγιον Όρος Άθω
zografergo@gmail.com
12 Σκήτες:
- Αγίας Άννης
- Αγίας Τριάδος
- Θεοτόκου
- Αγίου Δημητρίου (του Λάκκου)
- Αγίου Δημητρίου (Βατοπεδίου)
- Τιμίου Προδρόμου (Λαυρεωτική)
- Τιμίου Προδρόμου (Ιβήρων)
- Αγίου Ανδρέου
- Αγίου Παντελεήμονος
- Κοιμήσεως Θεοτόκου
- Προφήτου Ηλιού
- Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
- Κατουνάκια
- Καρούλια
- Μικρή Αγία Άννα
Φιλοξενία στον Άθω
Ο αριθμός των επισκεπτών περιορίζεται σε εκατόν είκοσι Έλληνες και δέκα αλλοδαπούς. Η διαμονή σε όλα τα μοναστήρια είναι δωρεάν. Ο οικοδεσπότης μοναχός κάθε μονής υποδέχεται τους προσκυνητές στο αρχονταρίκι και φροντίζει για την διαμονή τους. Όλοι οι επισκέπτες πρέπει να είναι ευπρεπώς ενδεδυμένοι, ώστε να σέβονται την ιερότητα της περιοχής. Η παραμονή χωρίς το διαμονητήριο, το τραγούδι, ο χορός, η βιντεοσκόπηση, το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους, η κατανάλωση κρέατος και η απόσπαση των ιερών κειμηλίων απαγορεύονται.
Η πιο σημαντική μέρα κάθε μονής είναι αυτή της γιορτής του Αγίου στον οποίο είναι αφιερωμένη. Αλλά η πιο λαμπρή μέρα για όλη τη χερσόνησο του Άθω είναι η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου (28 σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο). Κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών τα μοναστήρια λαμποκοπούν και διακοσμούνται ανάλογα. Οι καμπάνες σημαίνουν καλώντας μοναχούς, προσκυνητές και όλους τους πιστούς να γιορτάσουν μαζί. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται ένα ιδιαίτερο, πλούσιο γεύμα, με φρεσκοψημένο ψωμί, τοπικά ψάρια και κρασί με μοναδική, πλούσια γεύση, που φυλάσσεται ειδικά γι’ αυτή τη γιορτινή μέρα.
Στους αθωνίτικους αμπελώνες καλλιεργούνται πολλές ποικιλίες σταφυλιών: ροδίτης, αθήρι, ασύρτικο, λημνιό, ξινόμαυρο, cabernet sauvignion και grenache rouge. Σ’ αυτό το ευλογημένο κομμάτι γης με το εύκρατο κλίμα, την καταπληκτική ηλιοφάνεια, τα βουνίσια αρώματα και τη θαλάσσια αύρα παράγονται τα τοπικά αθωνίτικα κρασιά: ευχάριστα, ζωηρά λευκά με δυνατότητες παλαίωσης, φρουτώδη ροζέ και πλούσια, νεαρά κόκκινα.
Τα μοναστήρια παρέχουν τη φιλοξενία τους δωρεάν, ωστόσο δέχονται δωρεές.
Πώς θα φτάσετε στον Άθω
- Από τη Θεσσαλονίκη στην Ουρανούπολη οδικώς → 125km
- Από τη Θεσσαλονίκη στην Ιερισσό οδικώς → 111km
ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΤΕΛ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ: www.ktel-chalkidikis.gr
Tηλ.: +30 2310 316555.
Πώς θα φτάσετε στον Άθω
Το Άγιο Όρος είναι προσβάσιμο μόνο από τη θάλασσα. Το μικρό λιμάνι της Δάφνης στον Σιγγιτικό κόλπο και ο “Αρσανάς” της μονής Ιβήρων στον Στρυμωνικό κόλπο είναι οι μόνες είσοδοι. Από τη Δάφνη ή τον “Αρσανά” της μονής Ιβήρων μπορείτε να φτάσετε στις Καρυές με λεωφορείο. Η απόσταση από τις Καρυές στη Δάφνη είναι 18 χλμ. (3 ώρες και 30 λεπτά).
Λιμενική Αρχή Δάφνης: Τηλ. : 23770 23300
- Για να φτάσετε στα μοναστήρια της δυτική πλευράς, θα πρέπει να πάρετε το πλοίο από την Ουρανούπολη για το λιμανάκι της Δάφνης (μία ώρα και τριάντα λεπτά). Λιμενική αρχή Ουρανούπολης: Τηλ: 23770 71248
- Για να φτάσετε στα μοναστήρια της ανατολικής πλευράς θα πρέπει να πάρετε το καραβάκι από την Ιερισσό ή τα Νέα Ρόδα για τον “Αρσανά” (λιμανάκι) της Μονής Ιβήρων. Ιερισσός Τηλ.: 23770 22063 & 22576 & Νέα Ρόδα Τηλ.: 23770 22000 & 22385
Έγγραφα:
- Οι ιερείς θα πρέπει να έχουν ειδική άδεια από τον επίσκοπό τους.
- Πριν επισκεφτείτε τον Άθω θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το Γραφείο Προσκυνητών στη Θεσσαλονίκη [+30 2310 252575] ή στην Ουρανούπολη [+30 23770 71421, 71450] προκειμένου να εκδώσετε το απαραίτητο διαμονητήριο. Το διαμονητήριο μπορείτε στη συνέχεια να παραλάβετε στην Ουρανούπολη ή την Ιερισσό, πριν την επιβίβασή σας στο σκάφος από το γραφείο που βρίσκεται στο λιμάνι. Το διαμονητήριο είναι απαραίτητο τόσο για την επιβίβασή σας στο σκάφος όσο και κατά την άφιξή σας στη μονή. Κοστίζει 30€ για τους μη ορθόδοξους και 25€ για τους ορθόδοξους. Έκπτωση γίνεται σε ειδικές ομάδες προσκυνητών όπως τρίτεκνοι, μαθητές, φοιτητές, κληρωτοί, ανάπηροι οι οποίοι πληρώνουν 10 €. Για τους πολύτεκνους (τέσσερα τέκνα και άνω) το κόστος είναι μηδέν.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ιερά Κοινότης: Τηλ.: 23770 23221, 23711
Ιερά Σύναξις: Tηλ.: 23770 23712, 23713
Διοικητής: Tηλ.: 23770 23230
Αστυνομικό Τμήμα Καρυών: Tηλ.: 23770 23212
Συγκοινωνία
Κυκλοφορήστε στον Άθω με:
- Λεωφορείο (Δάφνη – Καρυές - Ιβήρων).
- Βαν (διαθέσιμο στους επισκέπτες σε διάφορες μονές).
- Γαϊδουράκια (θα τα βρείτε στις Καρυές).
- Πεζή (ακολουθώντας τα μονοπάτια του Άθω. Υπάρχουν φυσικές πηγές με πόσιμο νερό, θαλερή βλάστηση και ειδυλλιακά τοπία. Προσέχετε να μην χαθείτε στο λαβύρινθο των μονοπατιών, που διασχίζουν πυκνά δάση και απότομες ρεματιές.)
Καραβάκι από:
- Δάφνη για τον “Αρσανά” (λιμανάκι) στις μονές της Σίμωνος Πέτρας, Γρηγορίου, Διονυσίου, Αγίου Παύλου, τη Νέα Σκήτη, τη Σκήτη της Αγίας Άννης. Επίσης με το καραβάκι μπορείτε να φτάσετε στα Κατουνάκια, τον “Αρσανά” του Προδρόμου και της Μεγίστης Λαύρας (Μανδράκι), όταν είναι καλές οι καιρικές συνθήκες.
- Από τη Δάφνη στον “Αρσανά” των Μονών του Αγίου Παντελεήμονα, Ξενοφώντος, Δοχειαρίου, Κωνσταμονίτου και Ζωγράφου.
- Από τον “Αρσανά” της Μονής Ιβήρων στον “Αρσανά” των μονών Φιλοθέου, Καρακάλλου, Μεγίστης Λαύρας ή στον “Αρσανά” των μονών Σταυρονικήτα, Παντοκράτορα, Βατοπεδίου, Εσφιγμένου και Χιλανδαρίου.
